Çiftçiler Sendikası ve Tarım Ekonomisi Derneği tarafından Zerrin Çelik – İpek Süer Topuzoğlu – Tayfun Özkaya’in çevirdileri ile hazırlanan “Tohum Hikayeleri, Yaşamın Özelleştirilmesine Karşı Mücadele” isimli broşür.
ÖNSÖZ
Tohum tarımın başlangıcıdır. Tohumun ekilerek ürün yetiştirilmesi, insanlığın site
devletlerden başlayarak uygarlığı kurmasının yolunu açmıştır. İnsanlar binlerce yıl tarım
toplulukları olarak yaşamışlardır. Köylüler ve çiftçiler atalarından kalan yerel tohumları
birbirleri ile değiş tokuş yapmışlar, iki milyon dolayında çeşit geliştirerek bu genetik
çeşitliliği korumuşlar, tohumla ilgili bütün bilgileri birbirlerine ve yeni kuşaklara
aktarmışlardır. Bu bilgi nineleri ve dedelerinden kalan kültürel bir mirastır ve bilgeliğe
dayanır.
Endüstriyel tarımın gelişimi ile başta tohum olmak üzere daha önce köylü ve çiftçilerin
kendileri tarafından tarımsal süreç içinde sağlanan tarımsal girdiler şirketlerin eline geçmiş,
ürünlerin pazarlanmasında da tarım ve gıda şirketleri hegemonyayı ele geçirmiştir. Ekoloji
ile uyumlu bir tarım sistemi yok olmuş, çiftçi tam bir bağımlılık içine girmiştir ve bu süreç
devam etmektedir. Küçük çiftçileri ve köylüleri kendilerine engel olarak gören şirketlerin
amacı, küçük çiftçileri ve köylüleri kendi seçeneklerinden koparmak ve bağımsız
davranabilmelerini engellemektir. Onun için tohuma göz dikmişler, kendi denetimleri
dışındaki bütün tohumları yasaklayarak, çiftçileri topraklarını bırakmaya zorlamışlar veya
kendilerine bağımlı hale getirmişlerdir. Biliyorlar ki; Güney Afrikalı çiftçilerin dediği gibi
çiftçiler ve köylüler için tohumunu kaybetmek, potansiyel göçmen haline gelmektir.
Yerel ve atalık tohumlar, 2006 yılında ülkemizde çıkarılan “ Tohumculuk Yasası” gibi,
dünyanın diğer ülkelerinde çıkarılan benzer tohumculuk yasalarıyla engellenmiştir. Çoğu
aynı zamanda tarım kimyasalları, hatta bazıları beşeri ilaçlarda da at oynatan tohum
şirketleri bir yandan bitki ıslahında köylüleri dışlayarak hibrit çeşitler ve GDO’larla
hâkimiyet kazanırken, diğer yandan da köylü ve çiftçilerin tohumluklarını ve bunlardan
üretilen fidelerini satmalarının önünde yasal engeller getirtmişler, kendi tohumluklarına
tarımsal desteklerin verilmesini teşvik etmişlerdir.
Bu broşürde, tohumun çiftçilerin elinden alınmasının hikâyesi La Via Campesina’nın
bileşenlerinden olan Fransız küçük çiftçi ve köylülerinin örgütü Confédération Paysanne
tarafından kaleme alınmıştır. Bu kitapçığın, sizin elinize gelmesi, Tarım Ekonomisi Derneği
ve Çiftçiler Sendikası’nın ortak çabasıdır.
Tohum özgürleşmedir.
